Gıda mühendisliği, gıda ürünlerinin işlenmesi, üretilmesi, taşınması, depolanması, muhafazası, kontrolü, ambalajlanması ve dağıtımına odaklanıyor. Gıda üretimi ve operasyonlarına mühendislik, ilkelerini uygulayan bilimsel, akademik ve profesyonel bir alan olarak tanımlanıyor. Gıda mühendisliğinin çok disiplinli bir alan olarak kabul edildiği biliniyor. Çünkü bu alan; matematik, kimya, endüstri ve ziraat mühendisliği gibi alanlarla dirsek teması halinde ilerliyor. Aynı zamanda; gıda malzemelerinin karmaşık doğası nedeniyle; farklı alanlara ve kavramlara da odaklanılıyor. Biyokimya, mikrobiyoloji, gıda kimyası, termodinamik bunlardan bazıları olarak sıralanabiliyor.

Gıda mühendisleri sürdürülebilir, güvenli, besleyici, sağlıklı, uygun fiyatlı ve yüksek kaliteli içerikler ortaya koymayı amaçlıyorlar. Gıdaların uygun maliyetli tasarımı, üretimi ve ticarileştirilmesi ile ilgileniyorlar. Aynı zamanda; gıda sistemlerinin, makinelerin ve enstrümantasyonun geliştirilmesine katkı sağlıyorlar.

Yurt Dışında Gıda Mühendisliği Okumak

Öncelikle şunu belirterek başlamak gerekiyor. Yurt dışında bu isimde bir bölüm bulunmuyor. Gıda alanında eğitim almak isteyenler için “Food Engineering” adında bir bölüm olmadığı biliniyor. Fakat Gıda Bilimi, Gıda İnovasyonu, Gıda Teknolojis, Gıda Güvenliği gibi farklı bölümlere rastlamak mümkün olabiliyor. Öğrenciler bu alanı yurt dışında okuyabilmek için zaman zaman araştırma yapıyorlar. Bu noktada; öğrenciler aradıkları bölüme mühendislik fakültelerinde rastlayamayabiliyorlar. Bunun yerine gıda alanına yönelik bölümler Ziraat fakülteleri ya da Sağlık bilimleri fakültelerinde yer alabiliyor.

Bununla birlikte; bu alana yönelik bölümlerin lisansüstü düzeyde daha fazla sayıda olduğu görülebiliyor. Alana yönelik araştırma yaparken bu durumu dikkate almak gerekiyor. Peki; gıda alanında eğitim almak isteyenler için hangi üniversiteler ön plana çıkıyor?

Yurt Dışında Gıda Mühendisliği Alanında Hangi Üniversiteler Ön Plana Çıkıyor?

Peki; yurt dışında gıda alanında hangi üniversiteler ön plana çıkıyor? Hangi üniversiteler öğrenciler tarafından sıkça tercih ediliyor? Sıralama tablolarında bu alanda hangi üniversitelere yer veriliyor?

ETH Zurich

Dünyanın en iyi üniversiteleri arasında bulunan ETH Zurich, gıda alanında da öne çıkan üniversitelerden biri oluyor. Resmi adıyla “Swiss Federal Institute Of Technology” olarak bilinen üniversite, İsviçre’nin Zürih kentinde yer alıyor. Üniversite 1855 yılından beri eğitim faaliyetlerini sürdürüyor ve 23 binin üzerinde öğrenciyi ağırlıyor. Özellikle bilim ve teknoloji alanları söz konusu olduğunda dünyanın önde gelen kurumlarından biri olarak görülüyor.

Üniversite Gıda Mühendisliği alanında yüksek lisans düzeyinde eğitim veriyor. Bu alana yönelik bir master programı sunuyor. Program, “Food Science” adıyla anılıyor ve “Sistem Odaklı Doğa Bilimleri Bölümü” bünyesinde yer alıyor. Program, güvenli, kaliteli ve sağlıklı gıdaların üretimi, depolanması ve dağıtımı gibi konulara odaklanıyor. Programda seçilebilecek dört ana dal bulunuyor. Bu dört anadal şöyle sıralanıyor;

  • Gıda İşleme
  • Gıda Kalitesi ve Güvenliği
  • Beslenme ve Sağlık
  • İnsan Sağlığı, Beslenme ve Çevre

Gıda İşleme; gıda üretimi, dönüşümü ve bu süreçlerin optimizasyonu ile ilgileniyor. Gıda Kalitesi ve Güvenliği, üretim, depolama ve nakliye süreçlerine odaklanıyor. Bu süreçler boyunca; kalite yönetimi, gıda bileşimi ve kalitenin korunmasıyla ilgileniyor. Beslenme ve Sağlık, gıdaları ve gıdaların sağlık üzerindeki etkilerini ele alıyor. İnsan Sağlığı, Beslenme ve Çevre; beslenme, hastalıklar ve çevrenin insan ve toplum üzerindeki etkilerini inceliyor.

ETH Zurich, gıda mühendisliği eğitimi almak isteyenler için bu programı ve ana dalları sunuyor. Programın kapsamı üniversite müfredatından seçilebilen belirli ek seçmeli derslerle genişletilebiliyor. Programı tamamlayabilmek için öğrencilerin bir yüksek lisans tezi yazmaları gerekiyor. Program kapsamında staj zorunluluğu bulunmuyor. Ancak; öğrencilerin iş deneyimi elde etmeleri tavsiye ediliyor.

New York University

Gıda Mühendisliği’nde ön plana çıkan bir diğer üniversite New York University oluyor. New York University, New York’ta bulunan özel bir araştırma üniversitesi olarak tanınıyor. Üniversite, 1831 yılından beri varlığını sürdürüyor. Üniversitenin ana kampüsü, Washington Square Park’ı çevreleyen Greenwich bölgesinde bulunuyor. Bununla birlikte üniversitenin; New York City kampüsü, Manhattan – Brooklyn arasında bulunan 170’in üzerinde binayı içeriyor. Üniversite 50 binin üzerinde öğrenciye ev sahipliği yapıyor. Aynı zamanda üniversite bünyesinde yaklaşık 10 bin akademik personel görev alıyor.

Üniversite Gıda Mühendisliği alanında yüksek lisans ve doktora programları sunuyor. Bu programlar; “Food Studies” adıyla anılıyor. Program öğrencileri; yerel, kentsel ve küresel ölçekte gıdaya yönelik yaklaşımları analiz etmeye hazırlıyor. Bu noktada; kültürel, politik, ekonomik, çevresel ve coğrafi unsurlara odaklanıyor. Program disiplinlerarası bir anlayışı benimsiyor. Beşeri bilimler ve sosyal bilimlerden gelen yaklaşımları birleştiriyor. Program kapsamında gıda egemenliği, sürdürülebilirlik, etik ve kültür gibi konulara odaklanılıyor. Gıda ortamını şekillendiren, eşitlik sorularını ele alan ve kültürel değerleri koruyan politikaların incelenmesini içeriyor.

Programı başarıyla tamamlayanlar farklı sektörlerde istihdam edilme fırsatı yakalayabiliyor. Pazarlama, gıda üretim ve dağıtım şirketleri, kalkınma kuruluşları, gıda operasyonları bunlardan bazıları olarak sıralanıyor. Ek olarak; halkla ilişkiler, yayıncılık gibi sektörlerde de gıda mühendisleri istihdam edilebiliyor.

University of British Columbia

Gıda Mühendisliği alanında dikkat çeken bir diğer üniversite; University of British Columbia olarak karşımıza çıkıyor. University of British Columbia, Kanada’nın British Columbia Eyaletinde bulunuyor. Üniversite, bir kamu araştırma üniversitesi olarak 1908 yılından beri varlığını sürdürüyor. Üniversitenin, Vancouver ve Kelowna’da kampüsleri bulunuyor. Üniversite yaklaşık 45 bin öğrenciye ev sahipliği yapıyor.

University of British Columbia’nın Faculty of Land and Food Systems adlı bir akademik birimi bulunuyor. Fakültenin gıda bilimi programı, yeni ve geleneksel gıda sistemlerinin biyokimyasını inceliyor. Aynı zamanda; mikrobiyoloji, güvenlik, işleme, mühendislik ve biyoteknolojisine odaklanıyor. Üniversite gıda mühendisliği alanında hem lisans programları hem de lisansüstü programlar sunuyor.  Fakültenin mezunları, gıda endüstrisi, devlet ve akademik kurumlardaki gıda bilimcilerine olan ihtiyacı karşılamak üzere yetiştiriliyor.  Üniversite lisans eğitiminde 4 farklı program sunuyor. Bu programlar şöyle sıralanıyor;

  1. Uygulamalı Biyoloji
  2. Gıda, Beslenme ve Sağlık
  3. Küresel Kaynak Sistemleri
  4. Gıda ve Kaynak Ekonomisi

Uygulamalı Biyoloji lisans programı, yaşam bilimlerinin toprak, hayvan ve gıda üretimi yönetimine yönelik uygulamalarına odaklanıyor. Program, pratik öğrenme deneyimleri, eleştirel düşünme ve teknik bilgiyi harmanlanmayı amaçlıyor. Bu yaklaşımı sürdürülebilirlik ve etik ile bütünleştiren bir sistem yaklaşımı inşa ediyor.

Gıda mühendisliği alanındaki bir başka program; Gıda, Beslenme ve Sağlık programı, gıdanın farklı süreçlerine odaklanıyor. Gıdanın üretiminden pazarlamasına, tüketimine ve toplum ve bireysel sağlık üzerindeki etkisine kadar sürekliliğine odaklanıyor.

Küresel Kaynak Sistemleri, doğal ve tarımsal kaynakları uluslararası bir perspektifle incelemeye olanak sağlıyor. Çok çeşitli disiplinleri birleştirerek, küresel kaynak sorunlarına ilişkin bütünsel bir anlayış geliştirilmesini amaçlıyor. Küresel sorunlarla ilgili deneyimsel öğrenmeyi vurguluyor.

Gıda ve Kaynak Ekonomisi ise ekonomik kalkınma ve uluslararası ticarete odaklanıyor.  Böylelikle; uygulamalı ekonomide uzmanlaşmaya olanak veriyor. Bununla birlikte; ekonomi, işletme yönetimi ve bilim alanlarına yönelik dersler sunuyor.

Fakültenin lisansüstü programları ise iklim değişikliği, yağmur suyu yönetimi, beslenme, diyet ve sağlık gibi konulara odaklanıyor. Küresel nüfusun karşı karşıya olduğu sorunları ele almak ve çözüm üretmek için çalışıyorlar.

McGill University

Gıda Mühendisliği alanında dikkat çeken bir diğer üniversite McGill University oluyor. Üniversite Kanada’nın Montreal kentinde bulunuyor. Bir kamu araştırma üniversitesi olarak biliniyor. McGill University, 1821 yılından beri eğitim faaliyetlerini sürdürüyor.  Üniversite hem Kanada’nın hem de dünyanın en iyi üniversiteleri arasında yer alıyor. Üniversite hem İngilizce hem de Fransızca eğitim olanakları sunuyor. programlar sunuyor. Üniversite 40 binin üzerinde öğrenciyi ağırlıyor. Uluslararası öğrenci nüfusu bakımından Kanada’nın en büyük üniversitelerinden biri olma özelliği taşıyor.

Üniversite gıda alanında; lisansüstü programlar sunuyor. Aynı zamanda, “Food Science” olarak anılan bir sertifika programı da bulunuyor. Sertifika programı kapsamında öğrenciler öncelikli olarak gıda bilimi alanının temellerini tanıtan dersler alıyor. Ardından gıda kimyası/analizi, gıda mikrobiyolojisi/beslenmesi, kalite güvencesi/güvenliği gibi kapsamlı kurslara katılıyorlar. Bu program; Tarım ve Çevre Bilimleri Fakültesi bünyesinde yürütülüyor.

Üniversite gıda mühendisliği alanında, lisansüstü düzeyde, “Food Science and Agricultural Chemistry” adlı bir program sunuyor. Program kapsamında hem master hem de doktora dereceleri veriliyor. Lisansüstü progrmlar da tıpkı sertifika programı gibi Tarım ve Çevre Bilimleri Fakültesi bünyesinde yürütülüyor. Master programları tezli ve tezsiz olarak iki farklı biçimde yürütülüyor. Doktora programında ise öğrencilerin bir doktora tezi yazması bekleniyor. Öğrenciler bu programlar kapsamında çok farklı konulara odaklanabiliyor. Bunlardan bazıları şöyle sıralanıyor;

  • Gıda Kalitesi
  • Gıda Güvenliği
  • Gıda Mikrobiyolojisi
  • Gıda Kimyası
  • Gıda Biyoteknolojisi
  • Fonksiyonel Bileşenler
  • Gıda İşleme
  • Aromaların Ve Toksik Maddelerin Termal Üretimi
  • Deniz Biyokimyası
  • Gıda Kimyasal Toksik Maddeleri

Üniversitenin gıda mühendisliği alanına yönelik master programı üç ila dört akademik dönemde tamamlanabiliyor. Öğrencilerin dersler, seminerler ve araştırma projeleri dahil olmak üzere 45 kredi elde etmeleri gerekiyor. Doktora düzeyinde ise öğrencilerden bir doktora tezi yazmaları bekleniyor. Bununla birlikte; araştırma süreçleri ve seminerleri de içerisine alan bir dizi dersi başarıyla tamamlamaları isteniyor.

Wageningen University

Gıda alanında ön plana çıkan bir diğer üniversite Wageningen University olarak biliniyor. Üniversite,  adından da anlaşılabileceği gibi Hollanda’nın Wageningen kentinde bulunuyor. 1876 yılından beri bir kamu üniversitesi olarak eğitim faaliyetlerini sürdürüyor. Aynı zamanda yaşam bilimleri ve tarımsal araştırmalar alanında önemli bir araştırma merkezi olarak tanınıyor. Wageningen University Hollanda’nın “Food Valley” olarak adlandırılan bölgesinde bulunuyor. Üniversite 12 binin üzerinde öğrenciyi ağırlıyor. Öğrenci nüfusunun büyük bir kısmını 100’ün üzerinde ülkeden gelen uluslararası öğrenciler oluşturuyor.

Üniversite gıda mühendisliği ve tarım alanlarına yönelik pek çok farklı program sunuyor. Bu programlar “Gıda Bilimi”, “Gıda Teknolojisi” gibi isimlerle anılıyor. Üniversite, aynı zamanda “Tarımsal Gıda ve Ekolojik Sistem Tasarımları” adında bir mühendislik programı sunuyor. Programlar hem lisans hem de lisansüstü düzeyde yürütülüyor. Üniversite aynı zamanda Gıda Bilimi Ofisi adı verilen bir birime de ev sahipliği yapıyor.

Tarımsal Gıda ve Ekolojik Sistem Tasarımları programı, endüstride ve/veya toplumda tasarım süreçlerine odaklanıyor. Program disiplinlerarası bir anlayışı benimsiyor. Sürdürülebilirliği geliştirmek için değeri yüksek, yaratıcı ve yenilikçi tasarımlar ortaya konulmasını amaçlıyor. Tarım, bahçecilik, hayvancılık veya genel olarak yaşam ortamının sürdürülebilirliğini artırmaya katkıda bulunacak tasarımlara odaklanıyor.

Gıda Teknolojisi yüksek lisans programı 2 yıllık bir süreyi kapsıyor. Programın ilk yılında öğrencilere dokuz farklı uzmanlık alanı sunuluyor. Öğrenciler bu alanlardan birinde uzmanlaşmak üzere seçim yapabiliyorlar. Her uzmanlık alanı; zorunlu, kısıtlı seçmeli ve seçmeli derslerden oluşuyor. İkinci yıl ise tez ve staj süreçlerini içeriyor. Staj sürecinin her zaman üniversitenin dışında yürütülmesi gerekiyor. Ancak; herhangi bir ülkede, bir üniversitede, bir endüstride veya bir enstitüde yapılmasının önünde bir engel bulunmuyor.

Gıda mühendisliği hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak için aba Eğitim web sitesini ziyaret edebilirsiniz. Sorularınız için Doç. Dr. Gamze Sart ve aba Eğitim ile iletişime geçebilirsiniz. Eğitim ve üniversitelere dair daha fazla içeriğe ulaşmak için YouTube kanalımıza abone olabilirsiniz.