Türkiye’de yazılım okumak için neler yapmak gerekiyor? Yazılım mühendisliği alanında hangi üniversiteler ön plana çıkıyor. Türkiye’deki yazılım şirketleri istihdam bakımından öğrencileri destekliyor mu? Lisans eğitimin Türkiye’de tamamlayıp yüksek lisans için yurt dışına gitmek mümkün mü? Yazılım alanı hem Türkiye’de hem de dünyada gün geçtikçe popülerleşiyor. Yazılım alanında eğitim almak birçok öğrencinin hedefleri arasında yer alıyor. Teknolojinin de etkisiyle yazılım, geleceğin en parlak alanlarından biri olarak görülüyor.

Yazılım mühendisliği, terimi farklı tanımları kapsıyor. Bu terimin kökeni çeşitli kaynaklara dayandırılıyor ve bu kaynaklarda farklı biçimlerde yer alıyor. Ancak temel olarak; mühendislik kavramlarının ve pratiklerinin, yazılım geliştirme alanına uygulanması olarak ifade ediliyor. Bu alanın asıl amacı, yazılımın oluşturulması, iyileştirilmesi ve bakımı olarak biliniyor. Türkiye’de yazılım mühendisliği iş olanakları da gün geçtikçe artıyor. Yazılım alanı Türkiye’de sık sık bilgisayar mühendisliği ile kıyaslandığı ve karıştırıldığı görülüyor. Ancak bilgisayar mühendisliği daha çok donanım birimleri ile ilgili yazılımların tasarımı ve geliştirilmesini kapsıyor. Yazılım mühendisliğinde ise uygulama yazılımları daha fazla ön plana çıkıyor.

Yazılım mühendisliğinin bir terim olarak ilk kez Computers and Automation adlı teknoloji dergisinde kullanıldığı biliniyor. Yani terimin kökleri 1965 yılına kadar uzanıyor. Bundan 1 yıl sonra “Communications of the ACM” terime daha geniş çaplı ve resmi olarak yer veriyor. Bazı kaynaklara göre ise terim ilk kez 1968 yılında kullanılıyor. Alman Bilgisayar Bilimci Friedrich Bauer’in bir NATO konferansı sırasında bu terimi kullandığı kabul ediliyor.

Türkiye’de Yazılım Mühendisliği Okumak İçin Neler Yapılmalı?

Yazılım bölümleri için Türkiye’de merkezi yerleştirme sistemi uygulanıyor. ÖSYM tarafından düzenlenen YKS sınavı neticesinde yeterli puanı elde etmeyi başaran öğrenciler bölümü tercih edebiliyor. Ancak elbette bu durum Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için geçerli oluyor. Yazılım alanında eğitim almak isteyen uluslararası öğrenciler için kabul süreci farklı biçimde ilerliyor. Öğrencilerin akademik başarıları ve dil yeterlilikleri kabul süreci için önem taşıyor. Her iki alanda da yeterli olduklarını uluslararası alanda geçerliliği bulunan sınavlar aracılığıyla belgelendirmeleri gerekiyor. Buna ek olarak elbette not ortalamaları, lise diplomaları ve alana yönelik başarıları da önem taşıyor.

SAT Sınavı

Peki; Türkiye’de yazılım okumak isteyen uluslararası öğrencilerin hangi sınavları almaları gerekiyor? Uluslararası öğrenciler için Türkiye’de 2010 yılına kadar merkezi bir sınav olarak uygulanan YÖS’ün alınması gerekiyordu. Ancak; 2010 yılından bu yana YÖS merkezi olarak uygulanmıyor. Üniversiteler uluslararası öğrencilerin başvuru sürecinde bu sınavı kendi bünyelerinde uygulayabiliyor. Kimi üniversiteler ise YÖS sınavını uygulamayı reddediyor. Bunun yerine SAT ya da ACT sınavını tercih ediyorlar. Bu anlamda Türkiye’de en yaygın olarak uygulanan ve kabul şansını arttıran sınavın SAT sınavı olduğu biliniyor. Türkiye’nin en iyi üniversiteleri SAT sınavı ile öğrenci kabul ediyor. Bu nedenle; uluslararası öğrencilerin YÖS veya ACT yerine SAT sınavını almaları tavsiye ediliyor.

IELTS ve TOEFL

Türkiye’de yazılım okumak isteyen uluslararası öğrenciler için bir diğer önemli koşul ise dil yeterliliği… Bu noktada öğrenciler İngilizce eğitim alacaklarsa; IELTS ya da TOEFL sınavını almaları gerekiyor. Hangi sınavın alınması gerektiğine ise üniversitelerin başvuru koşullarına bakarak karar vermek gerekiyor. Çoğu üniversite her iki sınavı da kabul ediyor. Ancak bazı üniversiteler tercihlerini bu sınavlardan herhangi birinden yana kullanabiliyor. Talep edilen minimum sınav skorları da üniversitelere göre farklılık gösteriyor. Çoğunlukla IELTS için istenen minimum skor 6,5 olarak biliniyor. TOEFL için ise 80 ve üzeri bir skor elde etmek gerekiyor. Bazı üniversiteler dil yeterliliği noktasında kendi sınavlarını uygulamayı tercih edebiliyor.

Tüm bunlara ek olarak; uluslararası öğrenciler için Türkiye’de üniversitelere kabul sürecinde not ortalaması önem taşıyor. İstenen minimum not ortalaması her üniversiteye göre farklılık gösteriyor. Bu anlamda gerekli bilgilere üniversitelerin web siteleri aracılığıyla ulaşılabiliyor. Bazı üniversiteler kabul sürecinde mülakat talebinde bulunabiliyor.

Türkiye’de Yazılım Mühendisliği İş Olanakları Nelerdir?

Yazılım sektörü, Türkiye’de gün geçtikçe gelişiyor. Türkiye’deki yazılım şirketleri hem sayıca artıyor hem de nitelik olarak gelişiyor. Yazılım mühendisleri, yazılımın temelinin oluşturulması noktasından itibaren görev almaya başlıyor. Tasarımdan, kodlamaya ve uygulama aşamasına kadar her süreçte yer alabiliyorlar. Yazılımın kullanıcıya sunulmasının ardından oluşabilecek sorunlar ve kullanıcının ihtiyaçlarıyla ilgilenebiliyorlar.

Yazılım mühendisleri, sektörde bilgisayar sistemlerinin kullanıldığı her alanda istihdam edilebiliyorlar. Yazılım alanının; yapay zeka, data science, blockchain gibi pek çok alanla dirsek temasında olduğu biliniyor. Bu alanlarla paralel olarak gelişiyor ve ilerliyor. Dolayısıyla yazılım mühendislerinin bu teknolojiler üzerine çalışan şirketlerde istihdam edilmeleri de mümkün olabiliyor. Kısacası; Türkiye’de yazılım mühendisliği iş olanakları her geçen gün daha geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Telekomünikasyon, bankacılık, otomotiv gibi sektörler yazılım mühendislerine kapılarını açıyor.

Yazılım Okumak İsteyenler İçin Türkiye’de Hangi Üniversiteleri Ön Plana Çıkıyor?

Peki; yazılım okumak isteyenler için Türkiye’de hangi üniversiteler ön plana çıkıyor? Yazılım alanında Türkiye’de eğitim veren üniversitelerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Şu an için genellikle özel üniversitelerin yazılım alanında eğitim verdiği görülüyor. Peki; bu alanda hangi üniversiteler dikkat çekiyor?

Atılım Üniversitesi

Atılım Üniversitesi, yazılım alanında 2005 yılından beri eğitim faaliyetlerini sürdürüyor. Üniversitenin yazılım alanında Ankara’da ilk olduğu biliniyor. Atılım Üniversitesi bu alanda öğrencilere lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim veriyor. Kaliteli eğitim sistemi ve akademik kadrosu ile yazılım alanında dikkat çeken üniversiteler arasında yer alıyor. Üniversitenin Türkiye’de yazılım alanında doktora düzeyinde eğitim veren ilk iki üniversiteden biri olduğu biliniyor.

Bölüm, yazılımın temel fazlarına  ve ilgili metodolojilere kapsamlı olarak odaklanıyor. Öğrenciler; analiz, tasarım, geliştirme, sınama gibi alanlarda kapsamlı bir eğitim alma şansı bulabiliyor. Bölüm öğrencilere belirli alanlarda uzmanlaşma imkanı veriyor. Bu uzmanlık alanları şöyle sıralanıyor;

  • Nesne Tabanlı Analiz ve Tasarım
  • İnsan-Bilgisayar Etkileşimi
  • Yazılım Kalite Güvencesi
  • Yazılım Gereksinim Mühendisliği
  • Yazılım Tasarım ve Mimarisi
  • Yazılım Proje Yönetimi
  • Yazılım Sınama
  • Model Güdümlü Yazılım Geliştirme

Bölüm müfredatı, yazılım sektöründe her aşamada görev alabilecek nitelikte öğrenciler yetiştirmeyi amaçlıyor. Türkiye’de yazılım alanında yaşanan gelişmeler doğrultusunda müfredatın yeniden şekillenmesi ve yapılanması söz konusu olabiliyor. Bölümün, Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği tarafından akredite edildiği biliniyor. Aynı zamanda European-Accredited Engineer (EUR-ACE) etiketi sahibi olduğu biliniyor. Bu etiket mezunlara Avrupa Birliği’ne mensup ülkelerde lisansüstü programlara kabul aşamasında önemli bir avantaj sağlıyor. Bununla birlikte kariyer ve istihdam süreçleri için de avantaj yaratıyor.

Bölüm bünyesinde birçok araştırma merkezi ve laboratuvar da yer alıyor. Büyük Veri ve Bulut Bilişim Laboratuvarı bunlardan biri olarak biliniyor. Bir başka laboratuvar olan MobiLab, mobil uygulamaların geliştirilmesi için kullanılıyor. SimLAB ise tıp bilişimi araştırmaları için kullanılan bir simülasyon laboratuvarı olarak biliniyor. Laboratuvar farklı yazılım araçları ve donanımlarını barındırıyor.

Bölüm mezunları Türkiye’de yazılım ve AR-GE alanında çeşitli firmalarda istihdam edilebiliyor. Teknoloji şirketlerinin yanı sıra; bilgi işlem merkezleri ya da TÜBİTAK gibi kurumlarda çalışabiliyorlar. Yalnızca Türkiye’de değil yurt dışında da istihdam olanaklarını değerlendirebiliyorlar. Lisans eğitimlerinin ardından Avrupa’da ve dünyada çeşitli üniversitelerde lisansüstü eğitim almayı tercih edebiliyorlar.

Bahçeşehir Üniversitesi

Yazılım eğitimi almak isteyen uluslararası öğrenciler için öne çıkan bir diğer üniversite ise Bahçeşehir Üniversitesi… Üniversite yazılım alanında kullanıcı gereksinimlerini ortaya çıkarabilen, teknolojik gelişmelere ayak uydurabilen mühendisler yetiştirmeyi hedefliyor. Bölüm bünyesinde yetişen mühendisler, yazılımın tasarlanması ve geliştirilmesi sürecinde görev alabiliyor. Bunun yanı sıra; endüstrideki problemlerin çözümünde rol oynuyorlar. Bölüm müfredatı mezunların güçlü bir mühendislik altyapısı elde etmelerini amaçlıyor. Mezunların; analiz, tasarım, kodlama, sınama ve yöneticilik gibi farklı alanlarda görev alabilecek nitelik kazanması hedefleniyor. Bahçeşehir Üniversitesi, Türkiye’de yazılım alanında oldukça önemli bir konumda yer alıyor.

Yazılım Mühendisliği Bölümü Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği tarafından akredite ediliyor. Üniversite öğrencilere yalnızca lisans düzeyinde eğitim vermiyor. Yüksek lisans ve doktora programları da sunuyor. Alan mezunlarının başvurabilecekleri lisansüstü programlar şöyle sıralanıyor;

Bölüm bünyesinde eğitim gören öğrencilerin yararlanabileceği araştırma merkezi ve laboratuvarlar da bulunuyor. Bu merkez ve laboratuvarlar ise şöyle sıralanıyor;

  1. Büyük Veri Eğitim ve Araştırma Merkezi
  2. Siber Güvenlik Merkezi
  3. BAU-Stanford Robotik Laboratuvarı
  4. Makine Öğrenimi Araştırma Laboratuvarı

Bölüm bünyesinde yer alan Robotik Laboratuvarı’nın Stanford Üniversitesi ve Bahçeşehir Üniversitesi işbirliği neticesinde kurulduğu biliniyor.

İstanbul Aydın Üniversitesi

İstanbul Aydın Üniversitesi, Türkiye’de yazılım alanında ön planda yer alan bir başka üniversite olarak tanınıyor. Üniversite hem ulusal hem de uluslararası alanda çalışmalar yürütebilecek mühendisler yetiştirmeyi amaçlıyor. Bölüm müfredatı, yazılım tasarımı, geliştirilmesi, gerçekleştirilmesi süreçlerinde görev alabilecek öğrencilerin yetiştirilmesine yardımcı olacak dersler içeriyor. Bölüm aynı zamanda yazılım geliştirme süreçlerinde liderlik yapabilecek, iyi iletişim kurabilen proje yöneticileri yetiştirmeyi hedefliyor.

İstanbul Aydın Üniversitesi, yazılım alanında lisans ve lisansüstü dereceler sunuyor. Öğrenciler aynı zamanda yandal ve çift anadal olanaklarından da yararlanabiliyor. Üniversitenin uluslararası anlaşmaları sayesinde değişim programlarına katılabiliyor. Böylelikle eğitimlerinin bir dönemini farklı bir ülke ve üniversitede sürdürebiliyorlar. Bölümün eğitim dili İngilizce olarak biliniyor. Bu anlamda bölüme başvuracak öğrencilerin İngilizce yeterlilikleri en önemli koşullardan biri olarak karşımıza çıkıyor.

Beykent Üniversitesi

Türkiye’de yazılım alanında dikkat çeken bir diğer üniversite Beykent Üniversitesi… Bölüm pek çok farklı sektörde görev alabilecek mühendisler yetiştirmeyi hedefliyor. Tıp, bankacılık, telekomünikasyon, güvenlik, otomotiv bu alanlardan bazıları olarak biliniyor. Bölümün eğitim dilinin Türkçe olduğu biliniyor. Eğitim ise 4 yıllık bir süreci kapsıyor. Ancak bölüm öğrencileri, isteğe bağlı olarak 1 yıl İngilizce hazırlık eğitimi alabiliyorlar. Bölüm müfredatının Institute of Electrical and Electronics Engineers tarafından belirlenen uluslararası standartlar doğrultusunda şekillendiği biliniyor. Beykent Üniversitesi yazılım eğitimi alan öğrencileri zorunlu staj uygulamasına da tabi tutuyor. Öğrenciler böylelikle sektörde tecrübe edinme şansı bulabiliyorlar.

Beykent Üniversitesi öğrencilere yalnızca lisans düzeyinde yazılım eğitimi veriyor. Ancak öğrenciler bilgisayar mühendisliği gibi alanlarda lisansüstü eğitim alabiliyorlar. Bununla birlikte lisans eğitimleri sırasında yandal ve çift anadal olanaklarından yararlanabiliyorlar.

Karadeniz Teknik Üniversitesi

Karadeniz Teknik Üniversitesi Türkiye’de yazılım alanında öne çıkan bir diğer üniversite olarak biliniyor. Karadeniz Teknik Üniversitesi kısaca KTÜ olarak anılıyor. Yazılım alanında eğitim imkanı sunan birkaç devlet üniversitesinden biri olarak tanınıyor. Türkiye’de bu alanda en iyi eğitim veren üniversitelerden biri olarak sıralanıyor.

Bölüm, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Of Teknoloji Fakültesi bünyesinde yer alıyor. Bölüm lisans eğitiminin yanı sıra lisansüstü dereceler de sunuyor. Bölüm bünyesinde öğrencilerin araştırma ve uygulama açısından faydalanabileceği birçok laboratuvar bulunuyor. Bu laboratuvarlar şöyle sıralanıyor;

  • Mobil Uygulamalar Laboratuvarı
  • Grafik Laboratuvarı
  • Görüntü İşleme Laboratuvarı
  • Donanım Laboratuvarı
  • Yazılım Test Laboratuvarı
  • Sun Solaris/Unix/Linux Laboratuvarı

Türkiye’de yazılım okumak hakkında daha detaylı bilgi için aba Eğitim web sitesini ziyaret edebilirsiniz. Eğitime dair sorularınız için Doç. Dr. Gamze Sart ve aba Eğitim ile iletişime geçebilirsiniz. Eğitim ve üniversitelere dair daha fazla içeriğe ulaşmak için YouTube kanalımıza abone olabilirsiniz.